Dünyanın en eski kütüphanesi Fas’ta halka açıldı
Açılışından 1,157 yıl sonra, dünyanın en büyük kütüphanesi restore edildi ve halka açıldı.
Fas’ın Fes şehrinde bulunan al-Qarawiyyin kütüphanesi, 859’da açılan ve günümüzde hala eğitim veren al-Qarawiyyin Üniversitesi’ne bağlı. Kütüphane, 2012’de Kanadalı mimar Aziza Chaouni tamamen restore edilmesine karar verene kadar birkaç ufak tadilat dışında herhangi bir işlem görmedi.
Daha önce yalnızca akademisyenlere ve teoloji uzmanlarına açık olan al-Qarawiyyin, yeni görünüşüyle artık herkesin ziyaretine açık.
Al-Qarawiyyin üniversitesi, kütüphanesi ve camii 859’da –cebirin yeni yeni ortaya çıktığı dönemde- Fatma El-Fihriya tarafından kuruldu.
El-Fihriya, beklendiği üzere, kuruluşuna yardım ettiği üniversitede eğitim gördü. Tablet halindeki diploması hala kütüphanede.
Aziza Chaouni’nin 4 yıl süren çalışmaları sayesinde, kütüphanedeki çeşmeler restore edildi ve çoğunluğu dini çalışmalar hakkında olan metinler incelikle onarıldı.
Kütüphanenin içinde, karmaşık mozaikler ile sade beyaz kemerlerin inanılmaz kombinasyonunu görebiliyoruz.
Dünyanın en eski kütüphanesinde okuma odası görmek çok da şaşırtıcı olmasa gerek.
Al-Qarawiyyin yaklaşık 4.000 el yazmasına ev sahipliği yapıyor. Ayrıca, Küfi biçiminde yazılmış 9.yüzyıla ait Kuran örnekleri ve Muhammed’in hayatı hakkındaki en eski kaynaklar da kütüphanede yer alıyor.
Koleksiyonun küratörü Abdelfattah Bougchouf. Kitapların özenle korunup, saklanmasından o sorumlu.
El yazmaları arasında İbn-i Haldun’un en ünlü eseri olan Mukaddime’nin orijinal hali de bulunuyor.
Hat sanatıyla yazılmış bir başka el yazmasında ise eski İslami hukuk sistemi detaylıca anlatılmış.
Ama belki de içlerinden en değerlisi, kütüphanedeki en eski yapıt olan, hala orijinal cildiyle saklanan, 9. yüzyıla ait Kur’an örneği.
Açılışından yalnızca bir ay geçmiş olmasına rağmen, dünyanın dört bir yanından, tarihe tanıklık etmek isteyen ziyaretçiler kütüphaneye akın ediyor.
Çeviri: Şebnem Ertan
Kaynak: dusunbil
İZDİHAM
