Hece Dergisi Aralık 2012 sayısı çıktı. Dergiden özel bir bölüm var.
2012 ŞİİRİ
Sözle hiçbir şeyi yerinden edemediğini bile bile o “cansıkıcı” eleştirme işiyle uğraşmak herkesin harcı değil. Dil bizi Kant’ın guvercinine havanın değmesi gibi zorluyor. “Hava olmasa daha hızlı uçabilirdim” der Kant’ın güvercini. Dil olmasa daha hızlı gidebilirmişiz, eleştirebilirmişiz, şiiri de edebiyatı da daha iyi edebilirmişiz gibi. Dil var ve buna rağmen ve aslında tam bu sayede bütün törel alışkanlıkları yerinden ederek bu etkileşim sürsün diye çabalıyoruz. Edebiyat ve gerçek arasındaki tartışmalı ilişkinin dengesi, bir gerçek vuku bulduğunda bir de bir eser ortaya çıktığında bozulur. Şiirsel biçim, bunlar arasında dengeyi kendi lehine çevirmeyi en iyi bilendir. Şiirimiz eleştirilirken dikkate alınması gereken önemli bir konu, her tarihsel değişikliğin hızı, yoğunluğu ve önemine bağlı olarak krizler de ürettiğidir. Her türlü değişikliğin hızla gerçekleştiği bir dönemdeyiz; krizler de hızlı carpıp geçiyor, nelere mal olduğunun bilançosu yapılmadan.
Birkaç yıldır Aralık sayımızda yıl içinde çıkan şiir kitaplarını değerlendirmeyi sürdürüyoruz. Her nerede şiir varsa yankısını dumanı üzerindeyken vermeye çalışıyoruz. Elbette bütün kitaplara yer vermemiz mümkün olmuyor. Yeni basımlar, toplu şiirler ve yıl içinde sözünü ettiğimiz kitaplar dışarıda bırakılıyor. Son günlerde elimize ulaşan bazı kitaplar, ayrıca yazma zamanını gereksindiği için mecburen dosyaya yetişmiyor. Bunun dışında, kapsama iddiamız yok. Böyle bir iddiada bulunursak elimizin erişmediği, gözümüzden kaçan iyi bir kitabın hakkını yemiş oluruz. Yıl boyunca dergimizde Bülent Ata, Zafer Acar, Vural Kaya, Emre Öztürk, Celal Fedai, İsmail Aslan, Nadir Aşcı, Mustafa Köneçoğlu, Fadıl Oktay, Fatma Şengil Suzer, İdris Ekinci, Yahya Kurtkaya, Ömer Erdem, Hüseyin Akın, Lale Müldür, Hüseyin Köse, Serkan Türk, Şükrü Erbaş, Can Türker, Fazıl Baş, İbrahim Tenekeci, Cevdet Karal, Necmi Zeka ve Kamil Eşfak Berki’nin şiirlerinin eleştirilerine yer verdik.
Şiirimiz mütalaa edilirken akılda tutulması gereken bir diğer önemli konu, ülkemizde eleştirinin bireysel yollara tabi olduğudur. Bunu etkileyen ilk koşul, dönemlere göre değişen edebiyat anlayışlarıdır. Vakıa içinde bulunduğumuz son dönem çeşitli anlayışların bir arada yaşandığı, türlerin de eleştiri anlayışlarının da sınırları zorladığı, alabildiğine bireyselleştiği bir dönem. Boris Eyhenbaum’un meşhur yazısı “Biçimsel Yöntemin Kuramı”nda dediği gibi “her şeyin açıklayan, geçmişin ve geleceğin bütün durumlarına yanıtlar veren ve bu nedenle evrim geçirmeye gereksinmesi kalmayan, geçirmeye de yeteneği olmayan bir kurama sahip olduğumuzu itiraf etmek zorunda kaldığımız anda, biçimsel yöntemin var oluşunu sona erdirdiğini, bilimsel araştırma ruhunu artık taşımadığını da itiraf etmek zorunda kalırız.” Bunun için herhangi bir yaklaşımı öncelememek uğruna bu dosyada çeşitli anlayışlardan kitaplara yer verdik.
Bu yılın basımı gelecek yıla sarkan bazı kitaplar da göz önünde tutularak söylersek, en belirgin ozelliği ilk şiir kitapları acısından verimli oluşudur. Bunlardan Enes Özel’in kitabına dosyada yer verdik. Dosyada On iki şairin kitabı incelendi. Celal Fedai’nin Olağanüstü Şiirler, İbrahim Eryiğit’in Hurufat, Yuksel Peker’in Kelebek, Şair ve İzler,
Bunyamin K.’nın Dün Biriktiren, Seyhan Kurt’un Seyyah kitaplarıyla ilgili yazılar bu dosyaya yetişmediği icin gelecek sayımıza kaldı.
EDEBİYAT GÜNDEMİ
Cemal Şakar/Muhayyile Sınırı 3
Hüseyin Su/Ateşe Atılmış Bir Çiçek 5
Necati Mert/Tekin Sönmez’le 40 Yıl 7
Necip Tosun/Bir Kitap İçin Bir Ömür 9
H. Hüseyin Göksel/Bir Güzel Dostun, Erol Battal’ın Ardından 10
TAKİP MESAFESİ
Hayriye Ünal/Destimalinde Hançerler Temiz Sanırsın 13
Mehmet Yıldırım / Şiirin Doğuş Yeri 16
Ebon Heath/İsimsiz 21
Hasan Aycın/Çizgi 22
Hüseyin Atlansoy/Köşk 23
Ömer Aksay/Aşkla Sağalmak 26
Şaban Abak/Kaybet ki Bulasın 27
Cafer Keklikçi/Aşk Daima 29
Mehmet Solak/Benden Sonraya 32
Yahya Kurtkaya/Ten Külünde Yıkanan Mülkün Akıbeti 33
Celâl Fedai/Menâkıbü’l- Ârifin’de Var Bir Kuyu 35
Ali Galip Yener/Şiirde Kendini İnşa Tecrübesi ve Turgut Uyar’ın Şiiri 39
Mustafa Zeki Çıraklı/Anlatıbilim Yazıları Bir Görme Özürlü Olarak Okur 45
Ali K. Metin/Devriye 50
Murat Erol/Moderniteye Bir Karşı Duruş Olarak Bağlanma 58
Hüseyin Su/Egemen Dilin Sonbaharı 62
Songül Alkan/Kenan Çağan’la Ölü Diller Arşivi Üzerine Söyleşi: 67
Metin Erol/Sarhoş Denge 72
Betül Aydın /Kırık Yanaklar Uhulayıcısı 73
Mustafa Melih Erdoğan/Yol 75
Emine Kocabaş Kılınç/Herşey Yolunda 77
Ayhan Emir Yolcu/Objesiz İdrâkler-I 79
Mehmet Baş/Bir Çocuk Gibi Bakar Geçerim 82
Ahmed Matar/Kapıların Konuşmaları-3 83
DOSYA: 2012 ŞİİRİ
Osman Söğüt/Biçimin Kuruntusuna Kapılmak ya da “Kızkardeşleşmek” 91
Ali Emre/Ahmethan Yılmaz’la Sokaklar Açmak 96
Mustafa Köneçoğlu/Kenan Çağan Şiiri: Çağırsak Yok mu Harbiden Biri 99
Hüseyin Akın/Yeryüzüne Dağılan Şiirler 102
Cihat Duman/Bir Yeteneğin Yokoluşu ya da Mehmet Müfit 108
Yahya Kurtkaya/Suya Kanat Çırpan Şiirler 111
Ertuğrul Rast/Cem Uzungüneş’te Mekân, Deneyim ve Korku 116
Salim Nacar/Dünyayı Ortalayan Şiir Kahve Molasında 119
Gökçe Özder/Temsilin Kendiliğe Evrimi 123
Sümeyye Betül/Saati Geri Aldım 125
İdris Ekinci/Türkiye Şiir Olur, Kitap Olur 128
İrfan Dağ/Onlara Söyle Talimatlar Hazır 131
Murat Erol-Ercan Yıldırım/Lütfi Bergen’le Edebi Metin ve Eleştiri Üzerine Söyleşi: 133
Atilla Mülayim/Metinler Üzerinden Bir Yol Bulmak 140
Mustafa Şerif Onaran/Yaşama Serüveni Bir Yola Baş Koymaktır 145
Tarık Deniz/Bir Doğu Masalına Parantez: Urfa 149
KİTAPLIK
Âtıf Bedir/Edebiyat Kulesi 156
Yakup Öztürk/Yalnızlığın İcadı 1984 157
Yusuf Turan Günaydın/Dîvân 159
İzidham