Ünlü kuram tarihçisi Margaret A. Rose, bu önemli eserde parodi tarihine ve kuramlarına dair antik dönemden başlayarak çağdaş zamanlara kadar uzanan bir inceleme sunuyor. Yazarın 1979’da yayımlanan Parody//Meta-Fiction [Parodi//Üstkurgu] adlı eseri, “çift kodlu” bir araç olan parodinin alaydan daha fazlası olarak kullanılabileceğine dair bir farkındalık yaratması ve bunu yayması açısından etkili bir eserdir. Rose bu eserde 1979 tarihli metninin hem giriş bölümünü zenginleştirir hem de parodi ve pastişin modern ve postmodern kuram ve kullanım tartışmalarına yeni bölümler ekler. Bu bölümlerde yirminci yüzyılın birçok kuramcı ve yazarının eseri tartışılır.
“Çok önemli bir kitap. Margaret A. Rose’un eseri, modern edebiyat ve sanat tartışmasındaki birçok temel meseleye değiniyor. ‘70’lerin ve ‘80’lerin yetersiz kalan kuram tartışmalarını aşabilen çalışmalardan biri.”
Belki de başka hiçbir eleştirel nitelik “ironi” kadar ele alınmamıştır ve günümüzde ironi o kadar çok farklı anlam taşımaya başladı ki artık kendi başına neredeyse hiçbir şey ifade etmiyor. Wayne C. Booth kitabında belli başlı ironileri nasıl birbirimize ilettiğimizi ve genelde neden bu iletişimde başarısız olduğumuzu inceleyerek ortaya çıkan bütün karışıklıkları anlaşılır hâle getirmiştir. Bir okur ya da dinleyici kendisinin “açık” ve “görünen” anlamını reddetmesini gerektiren türde bir cümleyi nasıl tanıyor? Ya bir okur “kelimelerin söylediğini” reddetme ve “yazarın kastettiği”ni yeniden kurgulamanın tehlikeli ve canlandırıcı yoluna bir kez çıktıktan sonra nerede duracağını nereden biliyor?
Profesör Booth ironik bir şekilde, kavranılamazın kavranamayacağının her zaman farkındadır. Ancak Samuel Beckett gibi kararsız ironistleri yakından inceleyerek anlamsızlıkla ilgili en azından ortak klişelerimizin gözden geçirilmesi gerektiğini gösteriyor. Sonuç olarak, Platon’un yardımıyla her iddianın ironi ruhuyla dipten oyulabileceği ile ilgili uzlaşıma kapalı her iddiayı tehdit eden çarpık paradoksları açıklıyor.
İZDİHAM