Karamazov Kardeşler’den 10 Harika Alıntı

Klasik Rus edebiyatının büyük yazarlarından Fyodor Dostoyevski, ölümüne üç ay kala tamamladığı son romanı Karamazov Kardeşler’de hayatı boyunca işlediği temaları bir araya getirdi. Roman karakterlerinden her biri Dostoyevski’nin yaşamında geçirdiği evreleri anlatır. Rusya’nın ruhunu temsil eden Karamazov ailesine odaklanan Dostoyevski karakterlerini parçalara bölerek insanlığın evrensel sorunlarını ortaya koyar. Din, ahlak, şiddet, sınıf mücadelesi, feodalizm, sosyalizm ve nihayet baba katli. “Hiçbir romanımı bu kadar önemsemedim” dediği Karamazov Kardeşler yayımlandığı zamandan bu yana aynı ilgiyi görmeye devam ediyor.

Dostoyevski’nin düşüncesini ve yöntemini harmanladığı kült romanı Karamazov Kardeşler’den 10 unutulmaz alıntı:

 1.

Dış dünyada Hıristiyanlığı yönetenlere bakın, İsa’nın simgesi ile tanrısal gerçeği çarpıtmadılar mı? Ellerinde bilim var; ama maddeden başka bir şey tanımayan bilim… İnsan varlığının en soylu yanı maneviyat inkâr ediliyor; zaferle, hatta nefretle reddediliyor. İnsanlar, hele şu son zamanlarda bir özgürlük teranesi tutturdular; neymiş bu peşinde koştukları özgürlük! Yalnızca esirlik ve kendine kıymadan ibaret! Çünkü insanlar, “ihtiyaçlarını tatmin etmeye bak, sen de en yüksek, en zengin kişilerle aynı haklara sahipsin” inancına saplandı. “İhtiyaçların giderilmesi konusunda hiç çekinme, hatta isteklerini alabildiğine artır!” Bugün herkesin dilinde bu var, özgürlük böyle anlaşılıyor. İhtiyaçları alabildiğine genişletmek hakkı ne doğurur? Zenginleri yalnızlığa ve manevi çöküntüye, yoksulları kıskançlığa, suç işlemeye götürür. Çünkü hak bağışlanırken ihtiyaçların giderilme yolları gösterilmiş değildir. Güya mesafeler kısaltılmakla, düşüncelerin havadan iletilmesiyle insanlar birbirine yakınlaşır. Kardeşlik için kendini geliştirmeye çalışan insan, bu çabalamanın sonunda ruhsal bir yalnızlığa düşer. Böylece dolgun, dört başı mamur bir hayat yerine manevi bir intiharla yüz yüze gelir.

2.

Evet, yüzyılımızda herkesin tekliğe kaçması, kendi kabuğuna çekilmesi, varını yoğunu başkalarından kaçırması insanları sadece hemcinslerinden uzaklaştırma, karşılarındakini kendinden nefret ettirme sonucunu veriyor. Biriktirdiği servetin miktarı arttıkça, “Artık kudretliyim, hiçbir ihtiyacım kalmadı!” diye düşünüyor. Akılsızın, ne kadar çok biriktirirse kendisini o ölçüde ölüme götüren bir iktidarsızlığı güttüğünden haberi yoktur, çünkü yalnız kendine güvenmeye alışmıştır o. Toplumda tek olarak sivrilmiş, ruhunu insanlara, insanların yakınlığına inanmamaya alıştırmıştır.

3.

Dünyayı yeniden oluşturmak için insanların psikolojik olarak başka bir yola dönmeleri gereklidir. Bunu sağlamadan hiç kimseyi kardeş yapamazsın, bunu sağlamadan kardeşlik olmaz.

4.

İnsanlar asla herhangi bir bilimi ya da çıkarı kullanarak mallarını ve haklarını birbirlerini gücendirmeden paylaşamaz. Her şeyden her bir insanın payına düşen az olacak ve herkes şikâyet edecek, birbirini kıskanacak ve birbirini yiyecektir.

5.

Şu anda, özellikle de yüzyılımızda her yerde hüküm sürmekte olan bir yalnızlık, ama henüz tamamen bitmedi ve henüz süresi dolmadı. Çünkü şimdi insanların her biri kendi suratını en ziyade ayırmaya heves ediyor, yaşamı en dolu şekliyle kendisi yaşamak istiyor. Bu arada da harcadığı bütün çabalardan dolu dolu yaşamak yerine tam anlamıyla bir intihar çıkıyor, çünkü insanlar kendi varlıklarını tam olarak belirlemek yerine tam anlamıyla yalnızlığa düşüyor.

6.

Şimdi her yerde insan aklı, kişinin gerçek güvencesinin onun tek başına, bireysel olarak göstereceği çabayla değil, insanlığın bir bütün olmasıyla sağlanabileceğini alay edercesine anlamazlıktan gelmektedir. Ama mutlak surette bu korkunç yalnızlığın da süresi dolacak ve herkes hiç de doğal olmayan bir şekilde birbirinden koptuğunu bir anda anlayacaktır.

7.

Kardeşlerim, insanların günahından korkmayın, insanı günahlar içindeyken de sevin, çünkü bu, Tanrı sevgisine benzer bir şeydir ve dünyada sevginin doruk noktasıdır.

8.

İnsanoğlu, hayvanlara karşı büyüklük taslama! Onlar günahsızdır, oysa sen azametinle üzerinde yaşadığın dünyayı kirletiyorsun ve senin kirli izlerin senden sonra da kalacaktır.

9.

Bazen bir düşünce karşısında hayretler içinde kalırsın, özellikle de insanların işledikleri günahları görünce kendi kendine “Kuvvete mi başvurmalı, yoksa alçakgönüllü bir sevgiyle mi yaklaşmalı?” diye sorarsın. Her zaman “alçakgönüllü bir sevgiyle yaklaşacağım” kararını ver. Bir kere bu kararı verirsen bütün dünyayı fethedebilirsin.

10.

“Cehennem nedir?” diye düşünürüm. Şu hükme varırım: “Sevmenin artık imkânsız olduğuna dair çekilen acıdır.”

Yalan söyleyerek dünyanın öbür ucuna gidersin ama geri dönemezsin.

Dostoyevski

İZDİHAM