Günlük ortalama 200 kelime ile konuştuğumuz gerçeği anlatmak istediklerimizden geri kaldığımız anlamına gelmiyor. Hatta bir kelimeye yüzlerce farklı anlama gelecek şekilde kullanma kabiliyetimiz kelime sayısının düştükçe düşmesinin gerçek sebebi. Bir kelime sonsuz farklı anlam taşıyabilir. Hatta kelimenin anlamı yoktur kelimenin bağlamı vardır gibi bir cümle kurarsak pek yanlış sayılmaz. 2017’nin ilk haftalarında bu hipotezi doğrulayan bir gelişme oldu. İzdiham Dergisi şairlerinden Onur Bayrak kelimelerin alternatif anlamlarından oluşan bir kitap çıkardı. Lügatlere Güncelleme – Alternatif Anlamlar Sözlüğü. Daha önce sayı dizisi şeklinde İzdiham Dergisi’nde yayınladığı kelimeleri bir kitapta topladı. Her gün duymaya alışık olduğumuz kelimelerin alışık olmadığımız anlamları çıkıyor karşımıza. Acımasız, sarsıcı ve şiirsel.
İzdiham Dergisi’ndeki Lügatlere Güncelleme bölümüyle ilk karşılaştığımda eşekten düşmüşe dönmüştüm. Bir kelimenin ateş edebildiğini görmüştüm çünkü.” Kelimeler kelimeler albayım bazı anlamlara gelmiyor.” diyen Oğuz Atay’a “Bakın o anlamlara da geliyor.” diyebilmeyi istemiştim.
Lügatlere Güncelleme, alışılmış lügatlerin, ansiklopedilerin sıkıcı anlamlarından sıyrılmış, TDK’ye politikalarını yeniden inceletecek kıvamda bir kitap. “İyi hoş da nerde-nasıl kullanılır bu kelime?” diye soranların imdadına enfes şiirler yetişiyor. Üstelik, İlköğretim Türkçe müfredatının biraz dışına çıkarak içinden kelimenin geçtiği metinler değil kelimeyi gerçekten anlatacak şiirler tamamlamış anlamı. Sözcüğün terimsel kullanımından ziyade hissettirdikleri üzerine bir kitap Lügatlere Güncelleme. Bazı kelimler fazla acımasız bazıları vicdansız kimisi karamsar olsa da yurt dışından olduğu gibi ithal edilen projelere ciddi oranda fark atıyor. İçerik olarak özgün bir işe imza atmanın farkı okunuyor kitap boyunca.
54 kelime, 54 şiir ve 54 sayfadan oluşan bu ergonomik eser tam da çantaya atıp yola çıkılmalık olmuş. Şair Onur Bayrak’ın Şairi Öldürdüler adlı şiir kitabından sonra yine İzdiham yayınlarından çıkan kitap, başuçlarında ya da hiç değilse kitaplıklarda yer edinmesi gereken hisli bir sözlük.
Kitaptan bir sözcük:
Dün: Bir zamanlar huzurlu olmuş bir kalbin içinde sızlayan içinde sızladığı bir tür hapishane.
Seda Nur Bilici
İZDİHAM