1- Reklâmları izleme. reklâm üreten hiçbir firmanın ürününü satın alma. Yapamıyorsan reklâmı en az döneni tercih et. Ölçün, hesapsız pervasızlara hadlerini bildirecek ölçüde olsun. reklâm panolarını havaya uçurmak için uygun zamanı bekleyerek yaşa.
2- Kapitalizmin mabetleri olan büyük marketlerden alış veriş yapma. Pazarlık yapamadığın hiçbir yerde işin olmasın. Daha fazla ödesen de küçük işletmeleri tercih et. Kaybettiğini zannedeceksin. Hayır, bütün insanlık kazanacak. Sahibinin elini sıkamadığın hiçbir dükkâna girme.
3- Paraya karşı çık. Kâğıdın bir aldatma aracı olduğunu unutma. Kredi kartı kullanan kim varsa, hepsine kullanılmış tuvalet kâğıdı muamelesi yap. Sistemi kilitle. Sermayesi paylara bölünmüş bütün çokuluslu şirketlerin, insanlığı bölüp yutmak için kurulduğunu aklından çıkarma.
4- Yastık altı ekonomisini yaygınlaştır. Dünyanın bütün altınlarını yastıklarımızın altında toplamalıyız. Kâğıt paraya değil altına sahip ol. Bankalardan ve memurlarından nefret et. “halk aşksızsa sokaklar banka dükkânlarıyla doludur” diyen şairi iyi tanı. Bütün bankaların havaya uçurulduğunu hayal ederek yaşa.
5- Küresel sermayenin hiçbir ürününü kullanma. Hepsini terk et. Kola içmeden ve parfüm kullanmadan da yaşayabilirsin. İki yüz elli yaşına geldiği halde güzel görünmek için derilerine kozmetik saçmalıklar boşaltan kadınların yüzlerine bakmaman için bir gerekçen olsun.
6- Makine ürünlerini değil, el ürünleri tercih et. Emeğe ve geçmişe saygın olsun. Yirmi birinci yüzyılda annesinin ördüğü kazağı kim giyebilir ki. Bunu sen yapabilirsin. Temel giderlerini kendin karşıla. Evleneceğin kişiye sorduğun ilk soru; “reçel yapmayı biliyor musun” olmalı.
7- Rakamlara inanmadığın gibi, kavramlara da inanma. Gülüşün sahici olsun. Sallanma ve yüzünü yıka. Mesela sana enflasyondan bahsedip onun kötü bir şey olduğunu söyleyeceklerdir. Enflasyon, mali daralma, para politikası ve sair. Bunların hepsi masa başında uydurulmuş şeylerdir, inanma. Temel ölçün buğday olsun, buğdayın tenekesini hesapla.
8- Elini cebine attığında kendi çocuklarını ve son Peygamber’i hatırla. Kaybetmekten korkma, sürekli kazanacaksın. Kazandığını anlamayacaklar. İktisadın ilk kuralının ‘ahlak’ olduğunu unutma. Tükettiğin, toplum için ürettiğinden fazla olmasın yeter. Bu ilkeyi ekonomiyi düzeltmek için değil, israfı önlemek için dikkate al.
9- Keynes’e karşı ol. Ancak, A. Smith, j. B. say, D. Ricardo, J. S. Mill, T. Malthus, A. C. Pigou, İ. Fisher, S. Kuznets, F. Modigliani, A. Ando ve J. Duesenberry’den de nefret et. Bunların hepsinin küresel yalancılar olduğunu unutma. Hepsinin yaptığı her şeyden şu an pişman olduğunu da iyi bil.
10- Dua et. Ekmeğe hürmet et.
Yusuf Genç
İzdiham